Bệnh hen phế quản Y học cổ truyền còn gọi là háo suyễn - háo hỗng, ngược tật, lãnh háo, nhiệt háo. khí không được liễm nạp về thận, tỳ dương hư yếu thủy thấp ứ đọng sinh ra đờm. Trong cổ họng phát ra tiếng gọi là háo (hen) thở hít gấp gáp, khí đưa lên nhiều mà đưa xuống ít gọi là (suyễn). HPQ là bệnh có liên quan đến ba tạng Tỳ, Phế, Thận. Phế bình thường có chức năng xuất nhập khí, khi phế yếu, xuất nhập khí rối loạn và khí nghịch lên (khí nghịch). Tỳ Thận hư không liễm nạp được dương khí, nước nghịch lên thành đờm gây ủng tắc phế khí, khí  ngược lên mà gây khó thở.

Phế: Phế có công năng chủ xuất nhập khí. Phế rối loạn làm khí xuất nhập rối loạn gây nên  khó thở. Cho nên trong bệnh hen, triệu chứng điển hình dễ thấy là cơn khó thở, khó thở ra, khó thở có chu kỳ, cơn khó thở bùng phát khi gặp các yếu tố kích thích như gió, ẩm, lạnh, bụi, mùi lạ, căng thẳng, mệt nhọc...

Tỳ: Có chức năng vận hóa, chuyển biến hóa thức ăn. Khi bị ẩm thấp (tỳ ghét thấp) hay lo nghĩ quá nhiều làm rối loạn công năng của tỳ. Chức năng chuyển hóa thức ăn của Tỳ rối loạn sẽ sinh đờm. Đờm là một sản vật bệnh lý lưu hành trong cơ thể, đờm dừng ở đâu sinh bệnh ở đó. Khi nó dừng ở phế sẽ làm tắc nghẽn gây khó thở.

Thận: Chủ nạp khí. Công năng thận rối loạn cơ thể yếu từ lúc mới sinh (gọi là tiên thiên bất túc). Thận không nạp khí nên khí ngược lên gây khó thở (khí thuộc dương, bình thường khí đi từ trên xuống dưới), Thận chủ thủy, thủy suy thì không sinh được huyết mà lại sinh đờm.

Như vậy, hen phế quản là bệnh có thể ở một trong ba cơ quan là phế, tỳ, thận, cũng có thể tổn thương hai hay cả ba tạng nên triệu chứng và điều trị càng phức tạp vì vậy Đông y chia hen phế quản ra hen gốc tại Tỳ, hen gốc tại Thận, hen gốc tại Phế.

Chính vì nguyên nhân gây bệnh Hen phế quản rất phức tạp nên để điều trị khỏi cần biết lựa chọn và sử dụng hợp lý các vị thuốc để điều trị tận gốc của bệnh, đó là điều hòa, cân bằng cơ thể và quan trọng nhất là phục hồi và điều hòa chức năng của các Tạng Tỳ, Phế, Thận. Bởi cơ thể là khối thống nhất, có quan hệ sinh khắc chế hóa âm dương, ngũ hành mật thiết. Nên khi làm thuốc trị bệnh cần lưu ý đến yếu tố này, nhất là để điều trị Hen Phế Quản.